TIPI-TAPA bagoaz!
Guatemalako #TIPITAPAbagoaz bidaiaren kronika
Jarraian Guatemalako bidaiaren kontakizuna eta argazkiak erakusten dizkizuegu. Asko ikasi dugu ezagutu ditugun borroka, alternatiba, elkarte eta komuniteei esker.
Tipi Tapa Guatemalan
Sarean eta Tipi-Tapa kanpainan parte hartu duten zenbait elkarteetako ordezkarik Guatemalara egingo dute bidaia laster bertako zenbait kolektibo, komunitate eta mugimendu sozialekin elkartzeko.
Gaur egungo testuinguru globalean, aldaketa klimatikoa, zaintza eta ekologia krisiak eta ezarritako bide ekonomiko, sozial eta politikotik ateratzen direnekiko errepresioa dira nagusi. Horren aurrean, inoiz baino beharrezkoa da eraldaketa sozialaren alde egiten dugun erakunde eta mugimendu sozialak elkartu eta Bizitza erdigunean jartzen duen sistema bat aldarrikatzea eta martxan jartzea. Gaur nagusi den sistemak etengabeko hazkunde ekonomikoa, kontsumismoa eta pertsona gehienen -batez ere emakumeen- esplotazioa du oinarri; guk aldarrikatzen dugunak, ordea, Bizitzaren zaintza jartzen du ardatz moduan.
Horretarako ezinbestekoa da testuinguru eta errealitate desberdinetako elkarte eta mugimendu sozial horiek elkar ezagutu eta esperientziak elkarbanatzeko guneak sortzea. Izan ere, nahiz eta esan bezala errealitate desberdinak izan, sistema eta botere talde berak daude bidegabekerien atzean eta arazo globalei erantzun globalak eman behar dizkiegu. Hori guztiak Bizitza zaindu eta danontzako eskubide berak bermatzen dituen sistema bat eraikitzen joateko.
Zentzu horretan eta helburu handi hori gauzatzeko gure ale txikia landatu nahian, “Tipi-Tapa Bagoaz” kanpainaren baitan, ekainaren 29an Euskal Herritik lan-talde bat joango da Guatemalara ekainaren 29an eta bertan egongo da uztailaren 7rarte. Talde honetan elkartasunaren eta eraldaketa sozialaren alde lan egiten duten zenbait elkarte eta mugimenduetako kideak joango dira: Mugarik Gabe, Calcuta Ondoan, Mugarik Gabe ko Ingeniaritza, Mugarik Gabeko Ekononomilariak, Feminismos Desazkundea eta Saretuz Sarea. Guatemalan Nikaraguako Xochilt Acatl elkarteko kideak ere batuko dira taldera.
Bidai honekin elkarren artean ikasi eta ezagutzak trukatzeko guneak sortu nahi dira, bai Latinoamerikan eta bai Euskal Herrian Bizitza Jasangarrien alde lanean diharduten kolektibo, elkarte eta mugimendu sozialen artean. Beti ere feminismoa eta bizitze onaren ikuspegitik eta nagusiki kanpainak ardatz dituen lau eremuetan: trantsizio energitikoa, elikadura burujabetza, ekonomiaren birlokalizazioa eta pertsonen zaintzak.
Bertan Guatemalan honako kolektibo eta elkarteekin izango dira hartu-emanak:
– “Consejo Nacional de Tejedoras”, emakume mayen elkartea. Euren diseinuak babestu eta “jabetza intelektual kolektiboa” aitortzen duen lege baten alde borrokan daude.
-AFEDES, elikadura burujabetza lantzen duten emakume talde indigena
– AGIMS, zementu-fabrika baten aurrean euren lurraldea defendatzeko borrokan dauden emakumeen elkartea
– ASECSA, Ondo Bizitzearen ikuspegitik lan egiten duen erakunde maya, batez ere osasun baliabideak eskuratzeko aukera gutxi dituen landa eremuko populazio indigenarekin.
– CALDH, jakintzen trukerako eskola bat eta liderren formakuntza soziala eta politikoa ematen duen Gunea, beti ere elkarteak indartu eta eskubide kolektiboak defendatzeko bidean.
– Megaproiektu haundien (meatzaritza, agronegozioa, hidroelektrikak…) aurrean, euren eskubideak eta Ama Lurra defendatzeko erresistentzian dauden komunitateetara ere bisitak egingo dira.
– Elikadura burujabetzarekin zerikusia duten ekimenak aurrera eramaten ari diren komunitateak
Bidaian gertatzen den guztia gertutik jarraitu ahal izango da Mugarik Gabe, Desazkunde eta Bizitze Ona sarearen eta bidaiatzen duten kolektiboen sare sozial eta webguneetatik, hagstag hauekin: #GuatemalaSOStenible #TIPITAPAbagoaz.
Bidaiatik bueltan, bidaiatzen duten pertsonek euren kolektiboetan konpartitu ahal izango dute bertan bizitakoa, dokumental txiki bat konpartituko eta hedabide desberdinetan elkarrizketatuak izango dira 
ere.
Bizitza jasangarriak, udan ere bai!
‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainak eta Mugarik Gabe GGKE-ak doako ikastaro bat antolatu dute UPV/EHU-n, ingurugiro krisialdia aztertu eta gizarte aldaketarako alternatibak plazaratzeko.
Petrolioaren amaiera, klima aldaketa, prekarietatea, eskuin muturren gorakada, indarkeria matxistak, Giza Eskubideen etengabeko urraketak… Honek guztiak sistemaren krisia eragin du, gizarte eta ekonomia ereduarena.
Oraindik joera hau gelditzeko eta bizitza erdigunean jartzeko garaiz gaude. ‘Kontsumitu eta isildu’ pentsamendu bakarrari eta hazkunde mugagabeari aurre egiteko era asko daude. Alternatibak ezagutzera emateko uda ikastaro bat antolatu dute ‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ eta Mugarik Gabe GGKE-ak. UPV/EHU-n izango da, Uztailaren 22, 23 eta 24-ean, goizez, Donostiako Miramar jauregian.
Ikastaroa lau tailerretan egituratuko da, honako lau alorretan sakontzeko: energia, elikadura, zaintzak eta ekonomia. Helburua lantaldean hausnartzea da, ikusentzunezkoez baliatuz, giro bizi eta entretenigarri batean.
Iraupena 30 ordukoa izango da eta publiko zabal bati zuzendua dago. Irakasleak ekologismoan, feminismoan eta desazkundean adituak edota militanteak diren pertsonak izango dira, dagoeneko ‘Tipi Tapa Bagoaz, Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainan parte hartu dutenak.
Informazio gehiago eta izena emateko fitxa hemen duzu: https://www.uik.eus/eu/estamos-tiempo-como-caminar-hacia-las-vidas-sostenibles
Alternatiben Mapa Bat
Mapa hau, gure lurraldeen eraldaketa bultzatzeko elikadura burujabetza ikuspegi politiko batekin lantzen duen hausnarketa eta ikasketa prozesu kolektibo baten ondorio da. Elikadura burujabetzaren proposamen hau hedatu eta maila lokalean zein nazioartekoan beste sektore eta eragile batzuek bere egin dezaten, beharrezkoa da baliabide propioak sortzea, perspektiba eta formatu anitzetan komunikatu ahal izateko. Zentzu horretan, webgune honek espazio birtual bat izan nahi du, esperientzia berritzaileak aurkitu nahi dituzten pertsona eta erakundeentzako erreferentziazko behatoki bat, ikasi eta islatzeko aukera emango diena. Gaur egun lurraldean eraiki diren eta eremu publikoa ikuspegi eraldatzaile batekin sustatzen duten 60 esperientzia eta alternatiba kontsultatu daitezke webgunean.
Aipatu dugun bezala, webgunea prozesu baten emaitza da; elikadura burujabetzaren esparruko esperientzia praktikoen sozializazioa emateko osatu zen Bide Berriak: Elikadura Burujabetza Euskal Herrian dokumentalarekin hasi zen prozesuaren emaitza. Horren ondotik, hausnarketa bati bide eman zitzaion, zeinaren ondorioz Bestelako bizi ereduak sustatzeko burujabetzak ereiten Euskal Herrian dokumentuan jasotako marko teorikoa osatu zen, bai eta Euskal Herrian garatutako esperientzia zehatz askotako gakoak eta baliabideak osatu ere.
Ikerketa honen ondorioz, elikadura burujabetzaren ikuspegia behar bezala ulertzeko hiru gako beharrezkoak direla ondorioztatu genuen: erabakitzeko eskubidea; alternatiben eraikuntza kolektibo eta herritarra; eta nekazarien ekonomia eta agroekologia proposamena hezurmamitzen duten kontzeptu bezala. Era berean, goian aipatutako gakoak tokikotasunetik eta elikadura burujabetzatik garatu nahi dituzten proposamen kolektiboak eraikitzeko burujabetzen elkarketa beharrezkoa dela uste dugu. Hau da, proposamen alternatibo horiek egituratzeko burujabetza esparru edo ardatzak. Gure ustez esparru estrategiko horiek hauek dira (askoz gehiago izan daitezkeen arren): ondasun naturalak, energia, tokiko elikadura sistemak, emakumeen autonomia eta eskubideak, eta azkenik komunaren eta jakintza librearen antolaketa.
Esparru horien arabera sailkatuak topatuko dituzue webgunean ere esperientzia ezberdinak. Era berean, esperientziak hautatu daitezke erabiltzen ari diren lanabesen arabera: ezagutzen eta hausnartzen, planifikatzen, arautzen, abiarazten edota sareak sortzen. Esperientziak sailkatzeko azken aldagaia sustatzaile motaren araberakoa da: tokiko erakundeak, erakunde sozialak, emakumeen edo feministen kolektiboak, akademiak, nekazarien erakundeak edo sareak ote diren esperientzia horien sustatzaileak.
Hain zuzen ere, mapatze honetan barnebildu diren lehenengo esperientziak ikerketa honetan jasotakoak dira. Era berean, webgunean gehitu dira Politika Publikoak Elikatzen mintegian eta Errumanian egindako Nyéléni Europako Foroan ezagututako tokiko politika publikoen esparruko esperientziak ere.
Proiektu hau nekazari mugimenduen, instituzio publikoen eta erakunde sozialen arteko aliantzak sustatzeko helburua duen estrategia zabalago batean kokatzen da. Xede nagusia estrategia bateratu bat lantzea da; jendartea subjektu aktibo bezala indartzeko, eta elikadura burujabetzaren eta feminismoaren irizpideetan oinarritutako alternatibak sustatzeko. Horretarako ezinbestekoa da esparru, eragile eta esperientzia ezberdinetatik jakintzen eta ezagutzen trukea elikatzea.
Horregatik jarraitu nahi dugu mapa hau elikatzen, ez dadin biltegi huts bat izan, baizik eta elikadura burujabetzatik eraldaketa sustatzen duten eragileentzako espazio bizi bat, elkar-trukerako eta hausnarketarako gune bat. Proiektuak kolektiboa izaten jarraitu dezan denon parte hartzea ezinbestekoa da. Ezagutzen dituzuen esperientzien gaineko informazioa webgunearen bidez igo dezakezue, PARTE HARTU orriaren bidez. Bestalde, webgunean dauden eta garatzeko iradokitzaileak zaizkizuen zuen esperientziekin ere harremanetan jar zaitezkete, bai eta beharrezko antzematen dituzuen aldaketak jasotzeko gurekin kontaktuan jarri ere.
Webgune hau guztiona izatea espero dugu, txikitik eta tokikotasunetik -horixe baita gure bizitzak zinez aldatzen dituena- eraikitzen jarraitzeko lanabesa.
Lur-Ikara Kabaret: ikuskizuna eta kritika soziala
‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainak eta Mugarik Gabe-k kale antzerki-foro hau antolatu dute, umorea eta musikaren bidez kritika soziala egiten duena. Ekainaren 1ean izango da, Basaurin, eguerdiko 12:30etan.
Zaintza langileek beraien lan eskubideen urraketa sistematikoa bizi dute
Zentzuz Kontsumitu patzuergoak Gasteizen egindako ikerketa batek, bizitzaren jasangarritasunerako eta ekonomiarako funtsezkoa den sektore honetako legeria baztertzaileak eta babegabetasuna agerian utzi ditu.
Otras noticias
Guatemalako #TIPITAPAbagoaz bidaiaren kronika
Jarraian Guatemalako bidaiaren kontakizuna eta argazkiak erakusten dizkizuegu. Asko ikasi dugu ezagutu ditugun borroka, alternatiba, elkarte eta komuniteei esker.
Tipi Tapa Guatemalan
Sarean eta Tipi-Tapa kanpainan parte hartu duten zenbait elkarteetako ordezkarik Guatemalara egingo dute bidaia laster bertako zenbait kolektibo, komunitate eta mugimendu sozialekin elkartzeko.
Gaur egungo testuinguru globalean, aldaketa klimatikoa, zaintza eta ekologia krisiak eta ezarritako bide ekonomiko, sozial eta politikotik ateratzen direnekiko errepresioa dira nagusi. Horren aurrean, inoiz baino beharrezkoa da eraldaketa sozialaren alde egiten dugun erakunde eta mugimendu sozialak elkartu eta Bizitza erdigunean jartzen duen sistema bat aldarrikatzea eta martxan jartzea. Gaur nagusi den sistemak etengabeko hazkunde ekonomikoa, kontsumismoa eta pertsona gehienen -batez ere emakumeen- esplotazioa du oinarri; guk aldarrikatzen dugunak, ordea, Bizitzaren zaintza jartzen du ardatz moduan.
Horretarako ezinbestekoa da testuinguru eta errealitate desberdinetako elkarte eta mugimendu sozial horiek elkar ezagutu eta esperientziak elkarbanatzeko guneak sortzea. Izan ere, nahiz eta esan bezala errealitate desberdinak izan, sistema eta botere talde berak daude bidegabekerien atzean eta arazo globalei erantzun globalak eman behar dizkiegu. Hori guztiak Bizitza zaindu eta danontzako eskubide berak bermatzen dituen sistema bat eraikitzen joateko.
Zentzu horretan eta helburu handi hori gauzatzeko gure ale txikia landatu nahian, “Tipi-Tapa Bagoaz” kanpainaren baitan, ekainaren 29an Euskal Herritik lan-talde bat joango da Guatemalara ekainaren 29an eta bertan egongo da uztailaren 7rarte. Talde honetan elkartasunaren eta eraldaketa sozialaren alde lan egiten duten zenbait elkarte eta mugimenduetako kideak joango dira: Mugarik Gabe, Calcuta Ondoan, Mugarik Gabe ko Ingeniaritza, Mugarik Gabeko Ekononomilariak, Feminismos Desazkundea eta Saretuz Sarea. Guatemalan Nikaraguako Xochilt Acatl elkarteko kideak ere batuko dira taldera.
Bidai honekin elkarren artean ikasi eta ezagutzak trukatzeko guneak sortu nahi dira, bai Latinoamerikan eta bai Euskal Herrian Bizitza Jasangarrien alde lanean diharduten kolektibo, elkarte eta mugimendu sozialen artean. Beti ere feminismoa eta bizitze onaren ikuspegitik eta nagusiki kanpainak ardatz dituen lau eremuetan: trantsizio energitikoa, elikadura burujabetza, ekonomiaren birlokalizazioa eta pertsonen zaintzak.
Bertan Guatemalan honako kolektibo eta elkarteekin izango dira hartu-emanak:
– “Consejo Nacional de Tejedoras”, emakume mayen elkartea. Euren diseinuak babestu eta “jabetza intelektual kolektiboa” aitortzen duen lege baten alde borrokan daude.
-AFEDES, elikadura burujabetza lantzen duten emakume talde indigena
– AGIMS, zementu-fabrika baten aurrean euren lurraldea defendatzeko borrokan dauden emakumeen elkartea
– ASECSA, Ondo Bizitzearen ikuspegitik lan egiten duen erakunde maya, batez ere osasun baliabideak eskuratzeko aukera gutxi dituen landa eremuko populazio indigenarekin.
– CALDH, jakintzen trukerako eskola bat eta liderren formakuntza soziala eta politikoa ematen duen Gunea, beti ere elkarteak indartu eta eskubide kolektiboak defendatzeko bidean.
– Megaproiektu haundien (meatzaritza, agronegozioa, hidroelektrikak…) aurrean, euren eskubideak eta Ama Lurra defendatzeko erresistentzian dauden komunitateetara ere bisitak egingo dira.
– Elikadura burujabetzarekin zerikusia duten ekimenak aurrera eramaten ari diren komunitateak
Bidaian gertatzen den guztia gertutik jarraitu ahal izango da Mugarik Gabe, Desazkunde eta Bizitze Ona sarearen eta bidaiatzen duten kolektiboen sare sozial eta webguneetatik, hagstag hauekin: #GuatemalaSOStenible #TIPITAPAbagoaz.
Bidaiatik bueltan, bidaiatzen duten pertsonek euren kolektiboetan konpartitu ahal izango dute bertan bizitakoa, dokumental txiki bat konpartituko eta hedabide desberdinetan elkarrizketatuak izango dira ere.
Bizitza jasangarriak, udan ere bai!
‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainak eta Mugarik Gabe GGKE-ak doako ikastaro bat antolatu dute UPV/EHU-n, ingurugiro krisialdia aztertu eta gizarte aldaketarako alternatibak plazaratzeko.
Petrolioaren amaiera, klima aldaketa, prekarietatea, eskuin muturren gorakada, indarkeria matxistak, Giza Eskubideen etengabeko urraketak… Honek guztiak sistemaren krisia eragin du, gizarte eta ekonomia ereduarena.
Oraindik joera hau gelditzeko eta bizitza erdigunean jartzeko garaiz gaude. ‘Kontsumitu eta isildu’ pentsamendu bakarrari eta hazkunde mugagabeari aurre egiteko era asko daude. Alternatibak ezagutzera emateko uda ikastaro bat antolatu dute ‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ eta Mugarik Gabe GGKE-ak. UPV/EHU-n izango da, Uztailaren 22, 23 eta 24-ean, goizez, Donostiako Miramar jauregian.
Ikastaroa lau tailerretan egituratuko da, honako lau alorretan sakontzeko: energia, elikadura, zaintzak eta ekonomia. Helburua lantaldean hausnartzea da, ikusentzunezkoez baliatuz, giro bizi eta entretenigarri batean.
Iraupena 30 ordukoa izango da eta publiko zabal bati zuzendua dago. Irakasleak ekologismoan, feminismoan eta desazkundean adituak edota militanteak diren pertsonak izango dira, dagoeneko ‘Tipi Tapa Bagoaz, Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainan parte hartu dutenak.
Informazio gehiago eta izena emateko fitxa hemen duzu: https://www.uik.eus/eu/estamos-tiempo-como-caminar-hacia-las-vidas-sostenibles
Alternatiben Mapa Bat
Mapa hau, gure lurraldeen eraldaketa bultzatzeko elikadura burujabetza ikuspegi politiko batekin lantzen duen hausnarketa eta ikasketa prozesu kolektibo baten ondorio da. Elikadura burujabetzaren proposamen hau hedatu eta maila lokalean zein nazioartekoan beste sektore eta eragile batzuek bere egin dezaten, beharrezkoa da baliabide propioak sortzea, perspektiba eta formatu anitzetan komunikatu ahal izateko. Zentzu horretan, webgune honek espazio birtual bat izan nahi du, esperientzia berritzaileak aurkitu nahi dituzten pertsona eta erakundeentzako erreferentziazko behatoki bat, ikasi eta islatzeko aukera emango diena. Gaur egun lurraldean eraiki diren eta eremu publikoa ikuspegi eraldatzaile batekin sustatzen duten 60 esperientzia eta alternatiba kontsultatu daitezke webgunean.
Aipatu dugun bezala, webgunea prozesu baten emaitza da; elikadura burujabetzaren esparruko esperientzia praktikoen sozializazioa emateko osatu zen Bide Berriak: Elikadura Burujabetza Euskal Herrian dokumentalarekin hasi zen prozesuaren emaitza. Horren ondotik, hausnarketa bati bide eman zitzaion, zeinaren ondorioz Bestelako bizi ereduak sustatzeko burujabetzak ereiten Euskal Herrian dokumentuan jasotako marko teorikoa osatu zen, bai eta Euskal Herrian garatutako esperientzia zehatz askotako gakoak eta baliabideak osatu ere.
Ikerketa honen ondorioz, elikadura burujabetzaren ikuspegia behar bezala ulertzeko hiru gako beharrezkoak direla ondorioztatu genuen: erabakitzeko eskubidea; alternatiben eraikuntza kolektibo eta herritarra; eta nekazarien ekonomia eta agroekologia proposamena hezurmamitzen duten kontzeptu bezala. Era berean, goian aipatutako gakoak tokikotasunetik eta elikadura burujabetzatik garatu nahi dituzten proposamen kolektiboak eraikitzeko burujabetzen elkarketa beharrezkoa dela uste dugu. Hau da, proposamen alternatibo horiek egituratzeko burujabetza esparru edo ardatzak. Gure ustez esparru estrategiko horiek hauek dira (askoz gehiago izan daitezkeen arren): ondasun naturalak, energia, tokiko elikadura sistemak, emakumeen autonomia eta eskubideak, eta azkenik komunaren eta jakintza librearen antolaketa.
Esparru horien arabera sailkatuak topatuko dituzue webgunean ere esperientzia ezberdinak. Era berean, esperientziak hautatu daitezke erabiltzen ari diren lanabesen arabera: ezagutzen eta hausnartzen, planifikatzen, arautzen, abiarazten edota sareak sortzen. Esperientziak sailkatzeko azken aldagaia sustatzaile motaren araberakoa da: tokiko erakundeak, erakunde sozialak, emakumeen edo feministen kolektiboak, akademiak, nekazarien erakundeak edo sareak ote diren esperientzia horien sustatzaileak.
Hain zuzen ere, mapatze honetan barnebildu diren lehenengo esperientziak ikerketa honetan jasotakoak dira. Era berean, webgunean gehitu dira Politika Publikoak Elikatzen mintegian eta Errumanian egindako Nyéléni Europako Foroan ezagututako tokiko politika publikoen esparruko esperientziak ere.
Proiektu hau nekazari mugimenduen, instituzio publikoen eta erakunde sozialen arteko aliantzak sustatzeko helburua duen estrategia zabalago batean kokatzen da. Xede nagusia estrategia bateratu bat lantzea da; jendartea subjektu aktibo bezala indartzeko, eta elikadura burujabetzaren eta feminismoaren irizpideetan oinarritutako alternatibak sustatzeko. Horretarako ezinbestekoa da esparru, eragile eta esperientzia ezberdinetatik jakintzen eta ezagutzen trukea elikatzea.
Horregatik jarraitu nahi dugu mapa hau elikatzen, ez dadin biltegi huts bat izan, baizik eta elikadura burujabetzatik eraldaketa sustatzen duten eragileentzako espazio bizi bat, elkar-trukerako eta hausnarketarako gune bat. Proiektuak kolektiboa izaten jarraitu dezan denon parte hartzea ezinbestekoa da. Ezagutzen dituzuen esperientzien gaineko informazioa webgunearen bidez igo dezakezue, PARTE HARTU orriaren bidez. Bestalde, webgunean dauden eta garatzeko iradokitzaileak zaizkizuen zuen esperientziekin ere harremanetan jar zaitezkete, bai eta beharrezko antzematen dituzuen aldaketak jasotzeko gurekin kontaktuan jarri ere.
Webgune hau guztiona izatea espero dugu, txikitik eta tokikotasunetik -horixe baita gure bizitzak zinez aldatzen dituena- eraikitzen jarraitzeko lanabesa.
Lur-Ikara Kabaret: ikuskizuna eta kritika soziala
‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainak eta Mugarik Gabe-k kale antzerki-foro hau antolatu dute, umorea eta musikaren bidez kritika soziala egiten duena. Ekainaren 1ean izango da, Basaurin, eguerdiko 12:30etan.
Zaintza langileek beraien lan eskubideen urraketa sistematikoa bizi dute
Zentzuz Kontsumitu patzuergoak Gasteizen egindako ikerketa batek, bizitzaren jasangarritasunerako eta ekonomiarako funtsezkoa den sektore honetako legeria baztertzaileak eta babegabetasuna agerian utzi ditu.